Agra - Gezi Notları (Hindistan)

Agra, Babürlülerin uzun süre başkentliğini yapmış bir şehir. Tac Mahal'in güzelliği ise dillere destan. Edward Lear'a göre insanlar Tac Mahal'i görenler ve görmeyenler olarak ikiye ayrılıyor. Şehirden Yamuna nehri geçiyor. Delhi'ye 200 km mesafede.

Agra'yı kuran Lodi hanedanından İskender Lodi'dir. Ekber, Cihangir ve Şah Cihan zamanında Babürlülerin başkenti olmuştur. 1689'da Şah Cihan başkenti Delhi'de bulunan Şahcihanabad şehrine taşıdı. Oğlu Evrengzib ise bir süre daha burayı başkent olarak kullandı. Şehrin o zaman ki adı Ekberabad idi. Ekber şah aynı zamanda Fetihpur isminde başka bir şehir burada inşa etti. Marathalılar tarafından ele geçirilen şehre Agra ismi verildi ve sonunda İngilizler burada da idareyi aldılar.

Tac Mahal


Tac Mahal, Şah Cihan tarafından on dördüncü çocuğunu doğururken vefat eden sevgili eşi Mümtaz Mahal için yaptırdığı bir türbe. Tamamı beyaz mermerden, çok sanatlı bir mimariye sahip. Şah Cihan ile Mümtaz Mahal'in kabirleri burada.

Tac Mahal'in bulunduğu büyük bahçeye giriş kapısı

Kapıdan Tac Mahal bir başka güzel görüntü arzediyor


Dostlarımız Tac Mahal'in önceden süt beyaz olduğunu söylüyorlar


Tac Mahal çok kalabalık, dünyanın her yerinden ziyaretçi çekiyor

Pietra Dura sanatı

Tac Mahal'in mimarları arasında Sultanahmet Camii mimarı İsa Çelebi'de bulunmaktadır. Mimar Sinan'ın talebesidir. 1653'te tamamlandı. 22 yılda 20 bin işçi çalıştı. Minareleri 9 derece eğik olup bir deprem olması durumunda kubbeye düşmeyecek şekilde planlanmıştır. Kirli havadan etkilenmemesi için belli bir sınıra kadar motorlu vasıtalar sokulmamaktadır. Tac Mahal'in karşısında, nehrin diğer yakasında Mehtap Bağı bulunmaktadır. Geniş bir imparatorluk bahçesidir.

Solda Şah Cihan, yanında hanımı Mümtaz Mahal

Türbenin içi



Tac Mahal minaresi

İçeriye girerken galoş kullanmak gerekiyor


Tac Mahal Yamuna Nehri kenarında

Tac Mahal Yamuna nehrinin hemen kenarında. Nehrin karşı tarafına tamamı siyah mermerden bir benzerini yaptırmayı düşünen Şah Cihan'ı oğlu Alemgir Evrengzib tahttan indirerek Kırmızı Kale'deki bir odada göz hapsinde tutmuştur.

Karrşı yakada Mehtap Bağı bulunmaktadır
Bulunduğu odadan devamlı suretle Tac Mahal'i izleyen Şah Cihan ömrünün sonuna doğru yatağına Tac Mahali gösterecek şekilde bir ayna koydurmuş ve aşık olduğu eşini izlemeye devam etmiştir.

Tac Mahal'den Agra Kalesi

Agra Kalesinden Tac Mahal (Kaynak: Internet)
Agra Ekber Şah'ın şehri olarak bilinir. Ekber Şah'ın çocuğu olmuyordu. Agra'dan yürüyerek Selim Çeşti'yi ziyarete geldi. Aldığı dua ile üç erkek evladı oldu. Üçüne de Selim ismini verdi. Buraya Fetihpur şehrini kurdu ve başkent yaptı. Agra'ya 35 km mesafededir. Bulend Darvaza isimli büyük kapısı vardır.

Fetihpur şu anda terk edilmiş bir şehir görünümündedir. Buradan su çekilmiş, haliyle hayat da çekilmiştir. Fetihpur-Sikri içerisinde Cuma Mescidi ve Selim Çeşti hazretlerinin türbesi de bulunmaktadır.

Fetihpur-Sikri

Bulend Darvaza

Solda Cuma mescidi, sağda ortada Selim Çeşti hazretlerinin türbesi
Selim Çeşti Türbesi

Selim Çeşti kabri

Ekber Şah üzerindeki Hindu etkisi yaptırdığı tüm eserlerin mimarilerinde göze çarpıyor
Ekber Şah Racistan damadı oldu. Hindu karısının tesirinde kaldı, dinini terketti, hatta din-i ilahi isminde yeni bir din kurmaya kalktı. Müslümanlara çok zulüm etti, diğer inançlara müsamaha gösterdi. Yol üzerinde Ekber Şah'ın türbesi vardır. Burası da terk edilmiş bir vaziyettedir. Halef ve seleflerinin kabirleri ziyaret edilirken buraya kimse dönüp bakmamaktadır. Türbenin yapımını kendisi başlatmış oğlu tamamlamıştır.

Ekber Şah türbesi
Agra Kalesi 1565'te Ekber Şah tarafından kullanılmaya başlandı. Şah Cihan tarafından genişletildi. Lahor ve Delhi'de gezdiğimiz kaleler gibi Divân-ı Âm, Divân-ı Has bulunmaktadır. Şah Cihan'ın Mümtaz Mahal için yaptırdığı Müsemmen Burç'ta son günlerini Tac Mahal'i seyrederek geçirmiştir.

Agra Kalesi (Kaynak: Internet)
Selim Cihangir Han'ın veziri İtimad-üd Devle ünvanlı, İranlı Mirza Gıyas Bey'in kabri de Agra'dadır. Kızı Mihrünnisâ isimli Nur-i Cihan ile Cihangir Han evlenmiştir. Nur-i Cihan zekası ve güzelliği ile kocasını tesir altına aldı. Kardeşi Asaf Han'ın kızı Ercümend Banu ile Şah Cihan evlendi. Asaf Han ise şiiliği terkedip sünni olmuştu.

Agra'da son ziyaretimiz İmam-ı Rabbani hazretlerinin büyük talebelerinden Mir Muhammed Numan Bedahşi hazretlerinin kabri. 1060 senesinde Agra'da vefat etti.

Mir Muhammed Numan hazretlerinin kabri
Hindistan'ın en yoğun ilgi gören üç şehri var. Bunlar bir üçgen oluşturacak şekilde Delhi, Agra ve Jaipur'dur. Agra'da gezimizi bitirdikten sonra Jaipur'da gece kalacak şekilde yola çıkıyoruz.

Yorumlar